Madera
Z Wikipedii
| Região Autónoma da Madeira | |||
|
|||
| Dewiza: (port.) Das ilhas as mais belas e livres | |||
 |
|||
| Państwo | Portugalia | ||
| Język urzędowy | portugalski | ||
| Stolica | Funchal | ||
| Głowa państwa | prezydent Alberto João Jardim | ||
| Szef rządu | prezydent Alberto João Jardim | ||
| Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
-. na świecie 797 km² 0 |
||
| Liczba ludności • całkowita (1991) • gęstość zaludnienia |
-. na świecie 250 000 313 osób/km² |
||
| Jednostka monetarna | Euro (€) | ||
| Strefa czasowa | UTC - zima UTC+0 - lato |
||
 |
|||
Madera (port. Madeira) – oficjalnie; Region Autonomiczny Madery jest niezależnym politycznie i posiadającym odrębną administrację terytorium portugalskim.
Archipelag pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Atlantyckim u północnych wybrzeży Afryki, na północ od Wysp Kanaryjskich. Obejmuje wyspy: Madera (741 km²), Porto Santo (42,5 km²) i kilka mniejszych wysp.
Powierzchnia wysp jest górzysta. Najwyższym szczytem jest Pico Ruivo na wyspie Madera (1861 m n.p.m.). Uprawia się winorośl, trzcinę cukrową, warzywa i drzewa owocowe. Hoduje się bydło. Mieszkańcy trudnią się też rybołówstwem. Występuje przemysł winiarski (wina Madera), a także hafciarstwo i wikliniarstwo. Region turystyczny o światowej sławie. Klimat łagodny określany mianem 'wiecznej wiosny'. Średnia temperatura w styczniu wynosi ok. 16°C, a w lipcu ok. 22°C. Posiada bogatą, podzwrotnikową roślinność (lasy wawrzynowe zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO).
W starożytności znana Fenicjanom, jednak nie zamieszkana. W czasie wypraw Portugalczyków w 1418 i 1420 odkryta przez nich, zasiedlona i zagospodarowana (najstarsze plantacje trzciny cukrowej z XV w.). W latach 1580-1640 wraz z Portugalią wchodziła w skład Hiszpanii. W 1801 i w latach 1807-1814 pod zarządem brytyjskim. W 1930 roku przebywał tu na 3,5 miesięcznym wypoczynku Józef Piłsudski. Rok później na wyspie wybychła rebelia przeciw lizbońskiej dyktaturze generała Carmony. Od 1976 region autonomiczny.
Legenda portugalska głosi, iż król Polski i Węgier Władysław Warneńczyk przeżył bitwę pod Warną, by następnie osiąść na Maderze.¹
¹ Tak m.in. Joao Reis Gomes (1941), Joao C.D.Nacimento (1934), Conego Homen (1934), Alberto Artur Sarmento (1953) i in. L. Kielanowski, Odyseja Władysława Warneńczyka, Londyn 1991; Z. Święch, Ostatni krzyżowiec Europy. Oddychający sarkofag Warneńczyka?, Kraków 1995.
Algieria • Angola • Benin • Botswana • Burkina Faso • Burundi • Czad • Demokratyczna Republika Konga • Dżibuti • Egipt • Erytrea • Etiopia • Gabon • Gambia • Ghana • Gwinea • Gwinea Bissau • Gwinea Równikowa • Kamerun • Kenia • Komory • Kongo • Lesotho • Liberia • Libia • Madagaskar • Malawi • Mali • Maroko • Mauretania • Mauritius • Mozambik • Namibia • Niger • Nigeria • Republika Południowej Afryki • Republika Środkowoafrykańska • Republika Zielonego Przylądka • Rwanda • Senegal • Seszele • Sierra Leone • Somalia • Suazi • Sudan • Tanzania • Togo • Tunezja • Uganda • Wybrzeże Kości Słoniowej • Wyspy Świętego Tomasza i Książęca • Zambia • Zimbabwe
Terytoria autonomiczne i zależne
Madera • Majotta • Reunion • Sahara Zachodnia • Somaliland • Święta Helena • Wyspy Kanaryjskie
