Kanonicy laterańscy
Z Wikipedii
Kanonicy Regularni | |
Pełna nazwa | Zakon Kanoników Regularnych św. Augustyna
Kongregacji Laterańskiej Najświętszego Zbawiciela |
Nazwa łacińska | Ordo Canonicorum Regularium Sancti Augustini Congrcgatio
Lateranensis Sanctissimi Salvatoris |
Skrót zakonny | CRL |
Kościół | Kościół katolicki |
Dewiza | Cor unum et anima una |
Założyciel | w ścisłym znaczeniu nie posiada założyciela (ojciec duchowy zgromadzenia św. Augustyn) |
Data założenia | IV/V w. |
Rok zatwierdzenia | 1059 |
Liczba zakonników (rok) | 860 (2006 r.)-(wszystkie kongregacje), 260 w Kongregacji Laterańskiej |
Liczba Polaków (rok) | 68 (2006) |
Kanonicy regularni (kanonicy regularni laterańscy) - najstarszy zakon klerycki, zorganizowany wg reguły św. Augustyna. Genezy Zakonu należy upatrywać w przykładzie życia pierwszej wspólnoty chrześcijan, o której czytamy w Dziejach Apostolskich. Zakon wywodzi się z tzw. biskupich wspólnot kleryckich tworzonych od IV. Wśród tych wspólnot jedną z bardziej znanych jest wspólnota utworzona przez św. Augustyna w Hipponie.Po kilku wiekach na synodzie laterańskim w 1059 dokonano reformy życia kanoniczego(oficjalna data powstania zakonu). Powstali w ten sposób kanonicy regularni (żyjący wg. reguły św. Augustyna) oraz katedralni żyjący jako księża przy katedrach biskupich (nie zakonnicy). W 1105 kanonicy regularni otrzymali parafię na Lateranie, wokół której zawiązała się kongregacja laterańska. W 1544 papież Pius IV przyznał jej prymat wśród wszystkich zakonów .
Zakon bardzo rozwinął się w XIII w.: powstało 4,5 tys. klasztorów (od Palestyny i Cypru po Islandię) i około 40 różnych kongregacji. Część z nich dała początek odrębnym zgromadzeniom, m.in. norbertanom i bożogrobcom. W 1959 powołano konfederację skupiającą obecnie większość z kongregacji kanoników regularnych. Konfederacja została ustanowiona 25 maja 1959 roku listem apostolskim papieża Jana XXIII "Caritas Unitas".
Spis treści |
[edytuj] Kanonicy regularni w Polsce
Do Polski kanonicy regularni przybyli na przełomie XI i XII w. Powstały prepozytury m. inn. w Trzemesznie, Czerwińsku nad Wisłą, we Wrocławiu- Kościół NMP na Piasku, Żaganiu, Mstowie, Kaliszu. Na przełomie XII i XIII wieku na ogólną liczbę klasztorów w Polsce- 18, a więc jedna trzecia należała do kanoników regularnych. W 1405 król Władysław II Jagiełło osadził kanoników regularnych przy Kościele Bożego Ciała w podkrakowskim Kazimierzu (obecnie dzielnica Krakowa). Wspólnota krakowska zakładała później swoje domy zakonne w różnych miejscach Polskich m.in.: w Kłodawie, Kłobucku, Kraśniku, Wilnie, Krzemieńcu, Bychowie, Słonimiu, Ozieranach, Wolbromiu, Suchej Beskidzkiej oraz w Kurozwękach. Kanonia krakowska, wcielona w 1859 do włoskiej prowincji kanoników laterańskich (wszystkie polskie prepozytury wchodziły od XVI w. w skład kongregacji laterańskiej) i podniesiona w 1861 do rangi opactwa, przetrwała jako jedyna kasaty w 1864. W 1909 roku liczba ośrodków kanoników regularnych w Polsce powiększyła się o domy w Żywcu i w Kamieniu pod Krakowem. Po 1945 zakon podjął posługę duszpasterską w kilku parafiach na Ziemiach Zachodnich. W 1962 powstała prowincja polska kanoników regularnych laterańskich, na której czele stoi wizytator. W 1990 roku kanonicy powrócili do swojego opactwa w Mstowie.
W Krakowie na Kazimierzu przy Bazylicie Bożego Ciała mieści się Dom Prowincjalny, tutaj też znajduje się Nowicjat oraz Wyższe Seminarium Duchowne. Klasztor Bożego Ciała klasztor stanowi zabytkowy kompleks architektoniczny wraz z Bazyliką Bożego Ciała. Przeżywał on swój okres rozkwitu w XVII i XVIII w. Okres wojen szwedzkich i później rozbiorów Polski fatalnie odbił się na jego stanie. Wiele wspaniałych dzieł zaginęło bezpowrotnie. Znajduje się tutaj biblioteka z bezcennym księgozbiorem. Do naszych czasów przetrwało 238 inkunabułów i blisko 8 tys. starodruków.
Kanonicy regularni głównie oddają się posługiwaniu w parafiach, pracują w kilku parafiach w Polsce a m. inn. w Sanktuarium Maryjnym w Gietrzwałdzie, głoszą rekolekcje, prowadzą działalność naukową. W 2005 roku otworzyli Ośrodek Terapii Uzależnień OTU. Kanonicy polscy pracują również wśród Polonii w Anglii, a także w parafiach we Francji i na Białorusi. W kładą silny nacisk na pogłębianie wspólnotowego wymiaru swego życia. Spośród kanoników regularnych wywodziło się 86 świętych i błogosławionych (m.in. błogosławiony Stanisław Sołtys zwany Kazimierczykiem, 1433-1489) oraz dziewięciu papieży.
[edytuj] Wizytatorzy Prowincji Polskiej
- ks. Emil Klenart CRL (1952-1958)
- ks. Teofil Widełka CRL (1958-1964)
- ks. Henryk Walczak CRL (1964-1982)
- ks. Stanisław Więzik CRL (1982-1994)
- ks. Kazimierz Łatak CRL (1994-1997)
- ks. Jan Brzozowski CRL (1997-2000)
- ks. Tomasz Ratajczak CRL (2000-2006)
- ks. Marian Szczecina CRL (2006-)
[edytuj] Duchowość i duszpasterstwo
Zakon kanoników regularnych opiera swoją duchowość na Regule św. Augustyna. Praktykuje [rady ewangeliczne]] posłuszeństwo, czystość i życie wspólne bez własności. Nie zawęża swojej działalności duszpasterskiej do jednej dziedziny. Jest otwarty na każdą formę pracy w Kościele.
[edytuj] Strój zakonny
Strojem zakonnym kanonika regularnego jest sutanna czarna z krótką pelerynką, noszona w dzień powszedni oraz sutanna biała (papieska) noszona w dni świąteczne oraz niedzielę z podwójnymi rękawami, na którą zakłada się komżę oraz mucet. Klerycy przed wieczną konsekracją noszą sutannę bez pelerynki (sutannę duchowieństwa diecezjalnego).
[edytuj] Struktura Zakonu
Zakon Kanoników Regularnych św. Augustyna ma charakter Konfederacji, na czele której stoi Opat Prymas. W skład Konfederacji wchodzi 9 Kongregacji. /Prowincja Polska należy do Kongregacji Najświętszego Zbawiciela/. Przełożonym wyższym każdej Kongregacji jest Opat Generalny. Kongregacja może być podzielona na Prowincje i Regiony. Na czele Prowincji stoi wizytator. Prowincja złożona jest z kanonii na czele której stoi przeor. Kongregacje kanonickie:
- Kongregacja Laterańska Najświętszego Zbawiciela
- Kongregacja Austriacka
- Kongregacja Kanoników Regularnych św. Maurycego
- Kongregacja Windesheim
- Kongregacja Niepokalanego Poczęcia
- Kongregacja Matki Zbawiciela
- Kongregacja Braci Życia Wspólnego
- Kongregacja Wiktorynów
- Kongregacja św. Mikołaja z Góry Jowisz
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna witryna zakonu w Polsce
- Duszpasterstwo Powołań Księży Kanoników
- Forum zakonu w Polsce
- Wyższe Seminarium Duchowne Kanoników Regularnych Laterańskich w Polsce
- Sanktuarium w Gietrzwałdzie
- Grupa Kanonicka Pielgrzymki Warszawskiej Błękitno-Czerwono-Błękitnej
- Sanktuarium w Mstowie
- Kongregacja Laterańska Najświętszego Zbawiciela (po włosku)
- Kongregacja Austriacka
- Kongregacja Kanoników Regularnych św. Maurycego
- Kongregacja Windesheim
- Kongregacja Niepokalanego Poczęcia
- Kongregacja Matki Zbawiciela
- Kongregacja Braci Życia Wspólnego
- Kongregacja Wiktorynów
Albertyni • Alcantara • Augustianie • Barnabici • Bazylianie • Benedyktyni • Bernardyni • Bracia mniejsi • Bracia pocieszyciele • Bracia Serca Jezusowego • Bonifratrzy • Bożogrobcy • Bracia dobrzyńscy • Calatrava • Towarzystwo Chrystusowe dla Polonii zagranicznej • Cystersi • Doloryści • Dominikanie • Duchacze • Filipini (Oratorianie) • Franciszkanie • Guanellianie • Jadwiżanki • Jezuici • Joannici • Józefici • Kameduli • Kamilianie • Kamilianki • Kanonicy laterańscy • Kapucyni • Karmelici • Karmelici bosi • Karmelitanki • Kartuzi • Kawalerowie mieczowi • Zakon św. Klary • Klaretyni • Klaryski od wieczystej Adoracji • Krzyżacy • Lazaryci • Marianie • Marianiści • Mercedarianie • Michalici • Misjonarze Krwi Chrystusa • Misjonarze świętej Rodziny • Norbertanie • Norbertanki • Orioniści • Pallotyni • Pallotynki • Pasjoniści • Pasterzanki • Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika • Paulistki • Pauliści • Pijarzy • Redemptoryści • Rochici • Rogacjoniści • Saletyni • Salezjanie • Salwatorianie • Santiago • Sercanie • Szarytki • Teatyni • Templariusze • Trapiści • Trynitarze • Uczennice Boskiego Mistrza • Werbiści • Zmartwychwstańcy